Mens en Medemens: Stanford experiment

http://www.youtube.com/watch?v=sZwfNs1pqG0

Het Stanford experiment dat in 1971 werd uitgevoerd in de kelders van de universiteit van Stanford was opgezet door Philip Zimbardo. Studenten die zich vrijwillig hadden ingeschreven om dit experiment te begeleiden werden opgesplitst in twee willekeurige groepen, een gevangenisgroep en een bewakingsgroep. Na een tijdje begonnen de studenten zich te gedragen volgens hun indelingsgroep. De gevangenen gedroegen zicht onderdanig en de bewakers misbruikten hun macht. Het Stanford experiment zou normaal gezien twee weken duren, maar het Stanford experiment werd eerder stopgezet door Christina Maslach, een studente die interview afnam in de ‘gevangis’. De reden dat het experiment na zes dagen al werd stopgezet is fascinerend.

Zonder dat de bewakers opdracht kregen om wreed of agressief te handelen werd dit toegepast op de gevangenen. Opstandelingen werden gestraft door fysieke sancties zoals pompen, set ups, de gevangenen werken met een brandblusser neer- gespoten, ze werden uitgekleed, ze moesten seksuele dingen tegen elkaar zeggen, de gevangenen opgesloten, ze kregen een nummer, werden gekleineerd, enz. De handelingen van de bewakers werden steeds sterker naarmate het onderzoek vorderde.

Niet enkel de proefpersonen gingen tot het uiterste, de onderzoekers trapten in hun eigen val. Ze hadden een buitenstaander nodig om te zien wat ze aan het doen waren. Pas toen Christina Maslach boos werd over het feit dat de gevangenen met een zak over het hoofd aan de enkels geketend naar het toilet werden geleid besefte professor Zimbardo dat er iets fout ging.

Iedere student die deelnam aan het experiment was in perfecte fysieke en psychische staat. Het experiment stelt vast dat iedere mens (man/vrouw) snel kan veranderen in een sadist wanneer men macht aangeboden krijgt. Wanneer men een onderdanige rol krijgt zal men snel apathie (het gebrek aan emotie, motivatie en enthousiasme) ontwikkelen.

Ik vind dat dit heel toepasselijk is bij mens en medemens, dit gaat over hoe mensen met elkaar omgaan en hoe mensen op elkaar reageren. Het gaat over de streep tussen fictie en realiteit. Het experiment maakt ook veel emoties los bij de mens. Hoe kan dit in godsnaam gebeuren? Waarom grepen de wetenschappers niet in, waarom deden ze niets? In dit experiment zien we hoe mensen met macht en onmacht omgaan. Hoe komt het dat de bewakers zo reageren, hoe komt het dat de gevangenen zich zo laten doen door de bewakers? Het resultaat van het experiment is verbluffend, maar het is helemaal niet wat ze wilden observeren in het experiment. Ik vind het schokkend dat de wetenschappers door een buitenstaander tot rede worden geroepen en dat ze pas door deze ingreep (van buitenstaanders cfr) de klik maken dat het genoeg is geweest.