Mens en Lijden: Ziekten

Moreel moet het heel moeilijk zijn om iemand langzaam zien aftakelen door een ziekte, weten dat er iemand je wordt ontnomen. Iemand zien die pijn heeft, iemand zien die dingen vergeet, iemand zien die medicatie moet nemen, iemand die je ziet in het ziekenhuis. Ondanks alle vooruitgang in de geneeskunde zijn er ziektes die nog steeds levensbedreigend zijn. Ze kunnen je leven met medicatie verlengen, maar ze kunnen je niet garanderen dat je het overleeft. 

Mens en Lijden: Oorlog in België

Sommige mensen in België komen in contact met de oorlog zonder dat ze op het front zijn. Het gaat over de moeders, echtgenoten, broers, zussen, zonen en dochters van soldaten die in het Belgische leger werken. Je man missen, je broer missen, je papa missen en weten dat er een kans is dat ze niet meer levend terugkomen naar België betekent voor mij moreel lijden. De onzekerheid waarmee deze mensen leven is moeilijker dan dat wij denken. We horen vaak: ‘België komt niet in aanraking met de oorlog.’ Maar de families, vrienden en de soldaten van het leger komen er wel mee in aanraking. 

Mens en Lijden: "Death man walking."

http://www.youtube.com/watch?v=pg-GMqPHIPQ

In de film “death man walking” worden er twee jongeren vermoord door twee mannen. De jongen werd direct vermoord, het meisje eerst verkracht en dan vermoord. Één van de tweekillers is rijk en komt door een eerlijk proces in de gevangenis terecht voor zijn daden. De andere man is arm en wordt veroordeeld tot executie. In deze film zijn er twee families van de jongeren, één van de jongen en één van het meisje. Het ene gezin kan de man vergeven voor wat hij gedaan heeft, omdat ze geloven in het goede van de mens en dat hij een grote fout heeft begaan door hun dochter te vermoorden. Deze twee mensen steunen elkaar in hun verwerkingsproces. Het andere gezin heeft het veel moeilijker met het aanvaarden van de dood van hun zoon. Door hun haat voor de moordenaar van hun kind verliezen ze elkaar en komt hun relatie in een scheiding terecht. 

Mens en Lijden: "The persuit of happiness."

http://www.youtube.com/watch?v=_xcZTtlGweQ

‘The pursuit of happiness’ is een film over een man en zijn zoon die het moeilijk hebben. De moeder van hun zoon vertrekt uit New York. Vanaf dan staan Chris en zijn zoon er alleen voor. Ze komen in aanraking met twee soorten lijden. Het moreel lijden, ze hebben weinig geld, ze raken hun huis kwijt en ze raken hun vrouw en mama kwijt. Ze komen in aanraking met het fysieke lijden, ze hebben honger en ze slapen op straat. En ze komen tot slot in aanraking met sociaal lijden, de zoon van Chris heeft geen vrienden, kan niet naar school gaan en zijn mama heeft hem in de steek gelaten. Chris solliciteert vaak voor een job, maar hij krijgt die niet doordat hij stinkt, doordat hij geen verse kleren kan aandoen en omdat hij er onverzorgd uitziet. Wanneer Chris toch een kans krijgt om zich bij te scholen om een job te doen heeft hij op het examen de beste punten. Hij wil alles goedmaken voor zijn zoon en hem een beter leven aanbieden dan dat hij ervoor had gedaan. 

Mens en Lijden: "The bucket list."

http://www.youtube.com/watch?v=vGShDGqDLBc

“The bucket list” is een film over twee mannen die een lijst opstellen met dingen die ze willen doen voordat ze ‘the bucket’ bereiken. De twee mannen hebben elkaar leren kennen toen ze in het ziekenhuis hoorden dat ze niet zoveel tijd meer hadden voor ze zouden sterven. Dus vertrokken de twee heren op wereldreis om elkaar te leren kennen, en om vooral zichzelf te leren kennen. De ene persoon was zeer gelovig en de andere man was niet gelovig. Dat leidde tot vele gesprekken over de zin van het leven.

In deze film heb ik één specifieke scène altijd blijven onthouden: de twee vragen op de piramide : ‘Heb je vreugde gevonden in dit leven?’ en ‘Heb je vreugde gebracht in het leven van anderen?’ Belangrijke levensvragen die we ons eigenlijk dagelijks zouden moeten stellen…

http://www.youtube.com/watch?v=2fHdsI7H8EE

Mens en Lijden: "A walk to remember."

http://www.youtube.com/watch?v=V96uhfQ0x9A

De film “A walk to remember” gaat over twee verschillende mensen die samenwerken. Het meisje in de film heeft kanker, de jongen is stiekem verliefd op haar, maar hij wil dit niet tonen aan zijn ‘stoere’ vrienden. Op het eind van de film wil de jongen nog trouwen met haar, voor ze doodgaat, want het was haar grootste wens om te trouwen voor de kerk, om haar geloof te uiten. De jongen blijft na de dood van het meisje nog steeds langsgaan bij de familie om hen te helpen en om met hen te praten.

Toen ik zelf nog een lid van de +13 was, hadden we op de filmavond naar deze film gekeken. Deze film is me vooral bijgebleven omdat de jongen alles wilde doen voor het meisje, hij liet zijn vrienden vallen, hij overtuigde de ouders van haar om hem te vertrouwen na alles dat hij verkeerd had gedaan en ook hoe hij omging met haar en haar ziekte, met het lijden. 

Mens en Lijden: "The black balloon."

http://www.youtube.com/watch?v=WxKE-tB1ya8

“The black balloon” gaat over een jongen, Charlie. Charlie heeft een erge vorm van autisme. Zijn moeder en vader hebben het moeilijk met hem, hij kan niet spreken, hij kan niet naar een gewone school gaan, alle deuren en vensters moeten dicht blijven omdat Charlie anders wegloopt. Maar zijn broer Thomas heeft het er het moeilijkst mee. Thomas heeft het moeilijk met het aanvaarden dat zijn broer anders is, dat zijn broer extra zorg nodig heeft, dan zijn broer veel structuur nodig heeft. Hij heeft het moeilijk thuis, hij heeft het moeilijk op school omdat zijn gezin vaak moet verhuizen voor Charlie. Naar het eind van de film toe neemt Thomas een nieuwe start waarbij hij zich probeert zich in te leven in de wereld van zijn broer, hij probeert hem te helpen, hij probeert zijn broer te aanvaarden zoals hij geboren is.

The black balloon is een film dat de leiding van de +13 en ik samen hebben gekozen omdat het een ludieke maar toch een zeer ernstige film is. De jongeren vonden het een mooie film, maar ze vonden het ook zeer pakkend. Dit merkten wij als kern toen we de film op pauze zetten en niemand iets zei.

Mens en Lijden: Soorten lijden

http://nos.nl/op3/video/391198-hossam-13-ze-trokken-mijn-nagels-uit.html

Deze vorm van lijden is extreem, deze soort lijden situeert zich in de wereld (mondiaal lijden). De staat behandelt jonge mannen, vrouwen en kinderen op een onrespectvolle manier omdat deze mensen opkomen voor vrijheid en democratie. Ze worden gestraft omdat ze opkomen voor hun rechten.

http://www.youtube.com/watch?v=DMnt44lzncc

We komen ook lijden tegen in ons persoonlijk leven: iemand die sterft, iemand die gepest word, iemand die ziek is, iemand die gehandicapt is. Mensen worden zo vaak geconfronteerd met de dood en lijden.

http://www.youtube.com/watch?v=uFNUF3LxMG4&feature=related

De derde soort lijden is het lijden door de natuur, dit kan veroorzaakt worden door de mens maar deze rampen kunnen ook uit de natuur zelf ontstaan. De mens helpt niet bepaald bij het voorkomen van natuurrampen zoals het vervuilen van de grond, de lucht, het water. De mens kan zoveel stappen ondernemen om de planeet minder te vervuilen, maar ze kiezen meestal voor het gemakkelijkste/ goedkoopste. 

Mens en Medemens: Normen

Voor mij zijn de belangrijkste normen op deze aarde deze uit de Universele Verklaring Van De Rechten Van De Mens (UVRM). Het UVRM is een verzameling van regels dat een land moet uitvoeren om de mens met respect en eerlijkheid te behandelen. In het UVRM zitten veel waarden vervat dat ik belangrijk vind. Veel organisaties zetten zich in om de rechten van de mens te verbeteren. (bijvoorbeeld Amnesty International). 

Mens en Medemens: Waarden en normen

Ik heb de persoonlijke waarden test ingevuld op de site

http://www.123test.nl/persoonlijke-waarden-test/.

De meest belangrijke waarde voor mij is familie, op de tweede plaats staat vriendschap, op de derde plaats veiligheid en op de vierde plaats gezondheid. Ik vind dat deze waarden eigenlijk wel op de juiste plaats staan. Ik vind het belangrijk om tijd vrij te maken om met je familie en vrienden om te gaan, maar veiligheid en gezondheid vind ik ook zeer belangrijk. Als we ziek zijn heb ik liever iemand om me heen, en ik woon het liefst in een veilige buurt waar ik niet bang hoef te zijn voor bomaanslagen. 

Mens en Medemens: Pesten

Je komt vaak pesten tegen op school. Als onderwijzer moeten we leren omgaan met pesten, maar pesten kom je nog op meer plaatsen tegen. Op het werk, cyberpesten (op het internet), happy slapping (iemand pesten en dat filmen), in de jeugdbeweging, thuis, deze lijst gaat eindeloos door. Je hebt 3 grote groepen, je kan verbaal pesten, fysiek pesten en mentaal  pesten. Uit een onderzoek van het Beleid Onderwijs en Vorming blijkt dat in Vlaamse scholen gemiddeld 1/5 kinderen wordt gepest. Uit hetzelfde onderzoek is ook gebleken dat jongens meer op een directe manier pesten (uitschilden, pijn doen, eigendommen beschadigen, …) en dat meisjes indirect pesten (roddelen, uitsluiten, leugens rondstrooien, venijnige opmerkingen maken, …) 

Mens en Medemens: I have a dream

http://www.youtube.com/watch?v=Y8el6TXyma8

http://www.youtube.com/watch?v=GNtJRPcPCcw&feature=related

Martin Luther King kwam op voor de gelijkheid tussen zwart en blank. Hij vond het belangrijk dat er gelijkheid, vrijheid en sociaal aanzien was voor een zwarte, maar ook voor blanken. Martin Luther King vond dat iedereen gelijk voor de wet moest zijn, dat het racisme de wereld uit moesten. Zijn speech in het filmpje is door jong en oud gekend, en vooral wat daarna gebeurde. Niet lang na zijn speech heeft een extremist Martin doodgeschoten bij zijn huis.

Nu, een aantal jaren later speecht Barack Obama ook voor het volk in Amerika en hij is president geworden. De mentaliteit in het volk is zoveel veranderd in de laatste jaren, we accepteren zwarten meer dan vroeger, maar sommigen kunnen zich er nog steeds niet overzetten. 

Mens en Medemens: Beroepen

We staan er niet vaak bij stil hoeveel anderen doen voor ons. De leerkrachten brengen je tot je diploma, de buschauffeur brengt je tot je bestemming, de vuilnismannen zorgen dat je vuilnis van straat is, enz. Vele mensen helpen ons, zonder dat  we het aan hen vragen, zonder dat we eens dankjewel zeggen. Vele beroepen vinden wij te laag om zelf te doen, maar moesten er geen poetsvrouwen zijn, dan zouden we geen nette school hebben, moesten er geen fabrieksarbeiders zijn, dan hadden we geen eten, enz. Daarom zeg ik vanuit mijn hart, heb respect voor die mensen, want zij doen wat wij niet zouden willen doen. 

Mens en Medemens: Kindsoldaten

http://www.youtube.com/watch?v=UaasnBpYfus

In meer dan 85 landen worden meer dan een half miljoen kinderen ingelijfd als soldaten. De technologische vooruitgang in wapens hebben geleid tot een toeneming van kindsoldaten. Kinderen zijn een makkelijke prooi als militaire rekruten. Vaak zijn deze kinderen weeskinderen, vluchtelingenkinderen of kinderen uit extreem arme of gebroken families. Als ze zich bij het leger voegen hebben ze onderdak, bescherming en voedsel.

De film 'wit licht' is een verschoonde versie uit het leven van een kindsoldaat. Kinderen die andere kinderen moeten doden, kinderen die hun familie zien sterven, kinderen die zichzelf opofferen omdat ze niet meer met de wrok en de schuldgevoelens kunnen leven. Het is een verschoonde versie, maar sommige stukken vind ik al wreed genoeg. Ik vind het verschrikkelijk wat kinderen elkaar moeten aandoen door de militaire macht. Ik heb door de film geleerd dat de situatie waarin je je bevindt ook veel kan doen hoe je je gedraagt en goe je reageert op de mensen. Hier in België hebben we het goed, maar in andere landen is dit zeker niet het geval.

Mens en Medemens: Stanford experiment

http://www.youtube.com/watch?v=sZwfNs1pqG0

Het Stanford experiment dat in 1971 werd uitgevoerd in de kelders van de universiteit van Stanford was opgezet door Philip Zimbardo. Studenten die zich vrijwillig hadden ingeschreven om dit experiment te begeleiden werden opgesplitst in twee willekeurige groepen, een gevangenisgroep en een bewakingsgroep. Na een tijdje begonnen de studenten zich te gedragen volgens hun indelingsgroep. De gevangenen gedroegen zicht onderdanig en de bewakers misbruikten hun macht. Het Stanford experiment zou normaal gezien twee weken duren, maar het Stanford experiment werd eerder stopgezet door Christina Maslach, een studente die interview afnam in de ‘gevangis’. De reden dat het experiment na zes dagen al werd stopgezet is fascinerend.

Zonder dat de bewakers opdracht kregen om wreed of agressief te handelen werd dit toegepast op de gevangenen. Opstandelingen werden gestraft door fysieke sancties zoals pompen, set ups, de gevangenen werken met een brandblusser neer- gespoten, ze werden uitgekleed, ze moesten seksuele dingen tegen elkaar zeggen, de gevangenen opgesloten, ze kregen een nummer, werden gekleineerd, enz. De handelingen van de bewakers werden steeds sterker naarmate het onderzoek vorderde.

Niet enkel de proefpersonen gingen tot het uiterste, de onderzoekers trapten in hun eigen val. Ze hadden een buitenstaander nodig om te zien wat ze aan het doen waren. Pas toen Christina Maslach boos werd over het feit dat de gevangenen met een zak over het hoofd aan de enkels geketend naar het toilet werden geleid besefte professor Zimbardo dat er iets fout ging.

Iedere student die deelnam aan het experiment was in perfecte fysieke en psychische staat. Het experiment stelt vast dat iedere mens (man/vrouw) snel kan veranderen in een sadist wanneer men macht aangeboden krijgt. Wanneer men een onderdanige rol krijgt zal men snel apathie (het gebrek aan emotie, motivatie en enthousiasme) ontwikkelen.

Ik vind dat dit heel toepasselijk is bij mens en medemens, dit gaat over hoe mensen met elkaar omgaan en hoe mensen op elkaar reageren. Het gaat over de streep tussen fictie en realiteit. Het experiment maakt ook veel emoties los bij de mens. Hoe kan dit in godsnaam gebeuren? Waarom grepen de wetenschappers niet in, waarom deden ze niets? In dit experiment zien we hoe mensen met macht en onmacht omgaan. Hoe komt het dat de bewakers zo reageren, hoe komt het dat de gevangenen zich zo laten doen door de bewakers? Het resultaat van het experiment is verbluffend, maar het is helemaal niet wat ze wilden observeren in het experiment. Ik vind het schokkend dat de wetenschappers door een buitenstaander tot rede worden geroepen en dat ze pas door deze ingreep (van buitenstaanders cfr) de klik maken dat het genoeg is geweest. 

Mens en Medemens: Ethisch Dilemma

Droombaan

Het is de leukste baan van de wereld! Het eerste gesprek ging goed, en je kijkt uit naar het tweede. Maar nu blijk je zwanger te zijn. Hier ben je dolgelukkig mee, maar hoe moet het nu met die baan?

Je hebt gesolliciteerd op je droombaan. De functie van PR-medewerker bij een klein theaterbureau lijkt je fantastisch. Bij het eerste gesprek klikt het uitstekend met de directeur en je toekomstige collega. Zij leggen uit dat het komende jaar een cruciaal jaar wordt voor het bureau; er komen een aantal grote voorstellingen aan, en het is belangrijk dat de PR hieromheen goed geregeld wordt. Gezien het huidige politieke klimaat lijken bezuinigingen op de subsidiestroom niet te voorkomen, er moet dus voor andere inkomsten worden gezorgd. Het lijkt je leuk om hier aan mee te werken. De directeur geeft ook aan jou een goede kandidaat te vinden.

Twee dagen voor het tweede gesprek kom je er achter dat je zwanger bent. Wat nu? Over een maand of zes zul je minstens vier maanden niet kunnen werken, en dat is net midden in het drukke theaterseizoen. Moet je dit melden bij het arbeidsvoorwaardengesprek of niet?

Deze situatie is een perfect voorbeeld van een ethisch dilemma. Bij een ethisch dilemma is er vaak twijfel over wat goed of wat slecht is. De keuze van een persoon hangt van het karakter en de waarden van deze persoon af. Deze vrouw moet kiezen tussen carrière maken en haar zwangerschap. Voor vele vrouwen is dit een moeilijk onderwerp, omdat ze vrouw zijn hebben ze minder kans op hoge functies binnen een bedrijf. Ik verwijs even terug naar mijn blogbericht bij mens en samenleving. Vrouwen raken minder snel aan een hogere functie, en zwangerschappen zijn daar een oorzaak van. Ook daardoor komen ethische vragen op bij vrouwen, zoals in dit voorbeeld. Ik vind persoonlijk dat dit geen ethische vraag zou mogen zijn. Vrouwen hebben recht op een gezin en een gezinsleven, en ja, daar hoort een zwangerschap bij. 

Mens en Medemens: Waarden

'Moeten we nog investeren in rokers?'

De gerenommeerde cardioloog Pedro Brugada (UZ Brussel en VUB) zegt in een interview met De Morgen dat de overheid strenger moet optreden tegen al wie zichzelf ziek maakt. 'Moeten we nog blijven investeren in rokers die na een hartingreep blijven roken?'

Volgens Brugada moet het maatschappelijke debat hierover aangevuurd worden. "Want wat willen we doen met de beperkte middelen die we hebben? Moeten we blijven investeren in mensen die zichzelf ziek maken? In rokers die na een hartoperatie blijven paffen? Elke sigaret is slecht voor de gezondheid. En roken verhoogt het risico op een hartinfarct. Het is de verantwoordelijkheid van de burger om dat risico al dan niet te nemen, punt uit." In de gezondheidszorg zou het moeten zijn zoals in de milieusector, vindt Brugada: "De vervuiler betaalt."

De hartspecialist maakt een vergelijking tussen nicotineverslaafden en wegpiraten. "Als ik morgen tegen 250 kilometer per uur over de weg raas, betaal ík de boete, en niet de maatschappij. Maar een roker zou niet beboet worden voor de onveilige en ongezonde situatie die hij bewust veroorzaakt. Integendeel, de overheid betaalt hem terug. Wie een beetje gezond verstand heeft, moet tegen een dergelijk absurd systeem in opstand komen", vindt Brugada.

"Het klinkt misschien overtrokken, maar eigenlijk staat de overheid toe dat de burgers hun gezondheid in de prak rijden en voor de herstelkosten van dat wrak nog eens hun hand ophouden. Dat is hetzelfde als tegen een jonge kerel zeggen: 'Rijd die auto maar te pletter, jongen. We betalen achteraf de herstellingen wel.'"

Brugada praat behalve als cardioloog ook als ex-roker. "Ja, ik heb zelf gerookt. Helaas. Maar ik ben gestopt vanaf het moment dat duidelijk werd hoe schadelijk sigaretten zijn. Vroeger mocht er in de ziekenhuizen nog volop gerookt worden. Men wist toen niet wat men nu wel weet."

Preventie is het sleutelwoord. "De overheid moet de burgers op hun verantwoordelijkheid wijzen. We moeten kinderen van twaalf jaar duidelijk maken hoe ongezond roken is. Het is bij hen dat we moeten pleiten voor een gezonde levensstijl, niet bij veertigers die al een chronische bronchitis hebben ontwikkeld."

Nu regeert het je-m'en-foutisme, vindt Brugada. "En dat is fout. Je brengt je auto toch ook naar de garage voor een groot onderhoud? Waarom zou je dat met je lichaam niet doen? Waarom betaal je herstelkosten, als je die reparatie op een goedkopere manier kunt voorkomen?"

Iedereen kan over dit onderwerp een mening vormen. De één vindt gelijkheid een belangrijkere waarde dan respect. Dit hangt allemaal af van hoe jouw waardeschaal eruit ziet. Soms kan het ook gebeuren dat er twee waarden in conflict gaan met elkaar. Bijvoorbeeld in dit krantenartikel gaat de waarde eerlijkheid in conflict met vrijheid. Je wilt eerlijk zeggen tegen de rokers dat roken niet goed voor hen is en dat je daarvoor een wet (norm) wil vastleggen, dit gaat in contrast met de waarde van vrijheid omdat de rokers dan niet meer vrij zijn om een sigaret te roken. Sommige mensen vinden dit juist moeilijk in hun waardeschaal, ze willen graag dat er iets opgelost worden maar dit is in strijd met een andere waarde die ze hebben. Dit noemen we een dilemma. 

Mens en Medemens: Helft Belgische jongeren wantrouwt anderen

Een op de twee Belgische jongeren vertrouwt andere mensen niet.

Dat blijkt uit het onderzoek Connected, dat werd uitgevoerd door de jeugddienst voor informatie en preventie In Petto. Meer dan 1.700 jongeren, voornamelijk tussen 15 en 18 jaar oud, namen deel.
Diverse factoren hebben invloed op het wantrouwen jegens de medemens. Zo zijn meisjes iets negatiever ingesteld dan jongens: 55 tegen 44 procent. Ook het studieniveau speelt een grote rol. 73 procent van de leerlingen van het buitengewoon secundair onderwijs vertrouwt anderen niet. ASO-leerlingen hebben dan weer het meeste geloof in de mensen rondom hen: ‘slechts’ 41 procent oordeelt negatief.
In een klassiek gezin hebben jongeren minder angst (48 procent) dan in een nieuw samengesteld gezin (55 procent). Kinderen in een eenoudergezin komen er het bekaaidst af. Liefst 60 procent wantrouwt anderen.

Uit het onderzoek kunnen we afleiden dat Belgische jongeren een wantrouwig mensbeeld hebben. Ze hebben moeite om anderen te vertrouwen. Jongeren die het moeilijker hebben in hun gezin of op school hebben het moeilijker om mensen te vertrouwen. Dit mensbeeld wordt bepaald door de emotionele en sociale toestand waar deze jongeren zich in bevinden.